Home
Overwegingen
Huisvesting
Binnenkomst
Voeding
Hygiëne
Ontwikkeling
Ziektes
Adoptieprocedure
Links

Medische handelingen verrichten

Het gaat hier niet om ingewikkelde medische handelingen (alhoewel het soms een flinke worsteling kan zijn), maar handelingen die je vast wel eens zult moeten verrichten.

Temperatuur opnemen
Een kitten dat lusteloos is en slecht eet, kan koorts hebben. Je kunt een gewone koortsthermometer voor mensen gebruiken voor katten, zorg er dan wel voor dat je de temperatuur met 10 seconden hebt om het voor het kitten niet onnodig vervelend te maken. Om het niet nog extra vervelend te maken, is het prettig om een beetje vaseline of een druppeltje olie op de thermometer te doen. Het is verder aan te raden om dit met zijn tweeën te doen: de één houdt het kitten vast en de ander brengt de thermometer in. Het is het meest handig als het kitten staat of op de zij ligt om de temperatuur op te nemen. Met een hand hou je dan de staart een beetje omhoog en met de andere breng je de thermometer zo«n 1,5 cm in.

Uitdroging checken
Als je het vel tussen de schouderbladen omhoog trekt en het vel rechtop blijft staan of langzaam terugvalt, is het kitten uitgedroogd. Het optillen van de huid in de nekvel, is lastiger bij een pasgeboren kitten dan wanneer deze al wat ouder is. Bij lichte vachtkleur, heeft een kitten dat uitgedroogd is een donkerroze of rode buik en mond (binnen en buiten) in plaats van een iets lichtere kleur roze. Slijmvliezen in de mond of bij de ogen kunnen droog zijn in uitgedroogde dieren, maar dit dien je niet te checken direct na het drinken van de melk. Als je fleskittens hebt, kun je de kleur van de urine controleren: bij uitdroging heeft deze namelijk een gele kleur, bij geen uitdroging is deze kleurloos.

Urine of ontlasting opvangen
Soms is het nodig om urine of ontlasting te verzamelen om te laten onderzoeken.

Urine
Urine zou je letterlijk op kunnen vangen met een soeplepel, als je dat gemakkelijker vindt. Katkor heeft handige plastic kattenbakkorrels (wel leuk speelgoed voor kittens, dus in de gaten houden of het niet opgegeten wordt) die je in de schone kattenbak kunt doen. Zorg ervoor dat de kattenbak echt brandschoon is, anders is het onderzoek niet 100% betrouwbaar. Als je de urine van 1 kitten op moet vangen en je hebt meerdere katten in dezelfde ruimte, zul je het kitten op moeten sluiten, zodat je zeker weet dat het juiste kitten de kattenbak gebruikt. Zeker voor het checken van blaasgruis, is het belangrijk dat de urine zo vers als mogelijk is, bij voorkeur ben je er dus bij als het kitten plast, zodat je het gelijk in het handige reageerbuisje van Katkor kunt doen (met het handige pipetje) en ermee naar de dierenarts kunt gaan. Mocht je niet gelijk naar de dierenarts kunnen gaan met de urine, zet het dan in de koelkast. Hoe sneller, hoe betrouwbaarder, maar in theorie zou je het 14 uur in de koelkast kunnen laten staan.

Ontlasting
Wederom is het handig om het kitten apart te zetten, waarvan je de ontlasting nodig hebt. Je hoeft geen speciale kattenbakkorrels in de kattenbak te doen. Het is wel belangrijk dat de ontlasting zo vers als mogelijk is en dat je het in elk geval zo snel mogelijk in een zuurstofdicht object stopt. Er is meestal maar een theelepel ontlasting maximaal nodig, je kunt hiervoor plastic wegwerpeetlepels gebruiken. Elk klein steriel plastic doosje dat je kunt vinden, is geschikt. Wij gebruiken bijvoorbeeld vaak het lege contactlensdoosje, je kunt ook een leeg fotofilmroldoosje gebruiken, enz. Plak het doosje goed dicht. Als je de ontlasting naar het VMDC van de Faculteit Diergeneeskunde in Utrecht moet sturen, doe er dan bij voorkeur ook een klein stickertje/etiketje op met de naam van het dier en de naam van degene voor wie er getest wordt, bijvoorbeeld je organisatie, in elk geval dezelfde naam als op het formulier vermeld staat.

Medicatie toedienen
Of je tabletjes, vloeibare medicatie, oog- of oorzalf moet toedienen, hieronder volgen een paar tips.

Tabletjes geven
Veel katten laten jou niet zonder slag of stoot een pilletje geven. Deze pillen hebben vaak een bittere smaak die geassocieerd wordt met vergif, voor een kat komt het er dus eigenlijk op neer dat je hem/haar aan het vergiftigen bent. Om het wat gemakkelijker te maken om toch tabletjes te geven, volgen hieronder enkele tips:

  • Bij de dierenarts is een kneedbaar gum verkrijgbaar, Easypill. Je kneedt in een stukje hiervan het tabletje en geeft het aan de kat als een snoepje. Gemakkelijker kan niet, als de kat er in trapt.
  • Pilletjes kun je fijn stampen (met bijvoorbeeld de achterkant van een vork) en dan door wat lekkers heen doen. Overleg echter wel van tevoren of het pilletje met eten gegeven mag worden, of het pilletje fijngestampt mag worden en let erop dat echt alleen de kat waar voor het bedoeld is de lekkernij met pil op eet.
  • Een kitten inbakeren met een handdoek, compleet met pootjes in een handdoek rollen, zorgt ervoor dat hij/zij geen kant op kan en zich niet kan verzetten met nagels.
  • Katten zijn ook heel goed in het eruit werken van een pilletje, soms zelfs een paar minuten na het toedienen. Om dit tegen te gaan, kun je na het toedienen van het tabletje een beetje water via een spuitje (zonder naald) in het bekje spuiten. Geef wel kleine beetjes, in verband met verslikkingsgevaar.

Medicatie via spuit oraal toedienen
Sommige medicatie, zoals antibioticum Synulox in vloeibare vorm, vinden kittens niet bepaald lekker, hier kun je eventueel voor en na de medicatie een beetje (ongeveer 2 ml) kattenmelk aan toevoegen. Verder werkt het het meest handig om het kitten op je schoot te zetten op zo«n manier dat als het kitten in zijn achteruit gaat, hij/zij tegen jouw buik aan komt. Het kopje houd je dan in bedwang aan de zijkant en vervolgens spuit je de medicatie naar binnen. Spuit het wel via de zijkant van het bekje naar binnen in verband met een risico op verslikken.

Ogen zalven of druppelen
De ene kat maakt geen enkel probleem van ogen druppelen, de andere kat maakt er een enorm drama van. De oogdruppels werken meestal het beste in een schoon oog, dus het is handig om de ogen eerst schoon te maken met wat afgekoeld gekookt water en een wattenschijfje. Om te voorkomen dat je de kat in het oog prikt met het tubetje, kun je met de hand waarmee je zalft het kopje vasthouden. Laat bij het toedienen de zalf vooral in het onderste ooglid komen, maar zorg er voor dat de druppelaar niet het oog raakt. Sluit het oog en masseer de druppels of de zalf voorzichtig om de medicatie zo goed mogelijk te spreiden.

Oren druppelen of zalven
De oordruppels kriebelen meestal in het oor, wat de meeste katten niet als echt prettig ervaren. Als je een kat hebt die behoorlijk tegen werkt, kun je deze inbakeren in een handdoek. Het beste kun je dit doen waar in elk geval een beetje licht is, zodat je goed ziet waar je moet druppelen.

Til bij oorzalf het oor op en bepaal de plek van de gehoorgang, deze ligt achter de laagst liggende plooi van de uitwendige gehoorgang. Steek het opzetstuk van de tube in de gehoorgang, recht naar beneden en dien de benodigde hoeveelheid toe. Als de hele gehoorgang gevuld moet worden met zalf, zie je dat aan als de zalf weer terug komt. De gehoorgang van een kat loopt in een knik, waardoor je niet bang hoeft te zijn om deze te beschadigen.

Bij oordruppels laat je deze een paar cm boven de gehoorgang in de gehoorgang vallen.

Masseer bij oorzalf en oordruppels de oorschelp om een goede spreiding van de zalf of de druppels te krijgen. Als de kat met zijn achterpoot krabt aan zijn oor, helpt dat ook bij de verspreiding.

Dwangvoeren
Als een kitten erg ziek is of gecontroleerde porties voedsel binnen moet krijgen, is het nodig om het kitten te dwangvoeren. Het voer dat je ervoor nodig hebt, is Hill«s AD of Royal Canin Convalescence Support. Dit is heel calorierijk voer. Van het voer maak je met behulp van een klein beetje warm water een klontvrij papje dat je opzuigt in het spuitje (zonder naald). Als het kitten niet erg tegenspartelt, kun je het kitten bij je op schoot zetten en het dwangvoer toedienen. Spartelt het kitten een beetje tegen, dan kun je het kitten achter de oren in het nekvelletje pakken en het voer toedienen. Mocht het kitten behoorlijk tegenspartelen, kun je het kitten in een handdoek inbakeren, zodat het lastiger wordt voor hem/haar om zich te verzetten. Duw het spuitje voorzichtig achter de hoektandjes tussen de uitsparing in de kaken en spuit een beetje naar binnen. Laat het kitten wel vaak genoeg slikken en blijf er mee doorgaan tot het kitten voldoende voer naar binnen heeft gekregen.

Stomen
Mocht een kitten een verstopte neus hebben, dan kan het helpen om te stomen. Hiervoor zet je het kitten in een reismandje, zet je buiten het pootbereik van het kitten voor de reismand een bak met stomend heet water en doe je over de reismand een handdoek of andere grote doek. Het kitten laat je zo een tijdje stomen. Als je klaar bent met stomen, is het prettig om een lekkere warme Snugglesafe of andere warmtebron klaar te hebben, waar het kitten in een rustig tempo kan afkoelen.

Geslacht bepalen
Niet echt een medische handeling, maar wel handig om te weten. Als ze nog heel klein zijn, kun je nog geen balletjes zien, maar je kunt wel gemakkelijker onder de staart kijken, omdat die meestal rechtop staat. Poesjes hebben meer een klein streepje (de vagina) met daarboven de anus op relatief korte afstand van elkaar, katertjes hebben twee gaatjes boven elkaar met meer tussenruimte om ruimte te kunnen bieden aan de balletjes. Vooral als je ze redelijk vlot achter elkaar kunt bekijken en ze verschillende geslachten hebben, kun je de verschillen meestal wel zien. Op het moment dat ze wat ouder zijn, kun je bij de katers wel redelijk duidelijk de balletjes zien zitten. Op onderstaande 3 foto's zie je foto's van katers, waarvan de eerste twee van dezelfde kater van ongeveer een week oud en de laatste van een andere kater van ongeveer zes maanden oud.