Home
Overwegingen
Huisvesting
Binnenkomst
Voeding
Hygiëne
Ontwikkeling
Ziektes
Adoptieprocedure
Links

Huisvesting

Door een verhoogd risico op verspreiding van ziektekiemen, is het van belang om met de huisvesting van de opvangkatten rekening te houden met de infectiedruk. Je vindt in dit deel een stuk over quarantaine en bench en hoe deze in te richten, plus welke benodigdheden praktisch zijn om te hebben.

Quarantaine
Idealiter heb je de mogelijkheid om opvangkatten minimaal een week apart te houden van je eigen katten (en helemaal perfect zou dan zijn als je hier een apart gebouwtje voor hebt, als een schuur of garage) in bijvoorbeeld een slaapkamer, badkamer of andere kamer. Met potentiele niesziekte is het eigenlijk het prettigst dat je in elk geval de mogelijkheid hebt om een deur dicht te doen i.vm. het grote risico dat de ziektekiemen door de lucht verspreid worden.

Zeker als je wat bangere katten of een zwangere poes opvangt, is het prettig als er niet teveel kabaal is. Het is van belang dat de oppervlakten waarmee de opvangkatten mee in aanraking komen, zo goed mogelijk schoon te maken en te ontsmetten zijn. Cement, linoleum, tegels en hout dat niet poreus is of kieren heeft, zijn het meest geschikt als vloerbedekking. Allen zijn ze in principe goed en grondig schoon te maken met een minimaal risico dat er ziektekiemen overblijven.

Zorg er in elk geval voor dat in de eerste paar dagen niet de kattenbak gedeeld wordt, dus eventueel een bench voor de opvangkatten en de voer- en waterbakjes van je eigen katten in elk geval niet in de buurt van de kattenbak en bij voorkeur niet in de buurt van de bench.

Niet alleen bij binnenkomst is het verstandig om opvangkatten te scheiden, maar ook bij ziekte. Als 1 van de opvangkatten bijvoorbeeld last van diarree heeft, zet je die bij voorkeur gelijk apart.

Bench
In veel gevallen zal je veel hebben aan een bench: fleskittens die te klein zijn om de wijde wereld te verkennen, schuwe kittens, zieke kittens en eventueel tijdens de quarantaineperiode. Belangrijk is dat de bench goed schoon te maken is en dat er voldoende ruimte is om te spelen. Een bench kun je zelf maken, als je handig bent (of iemand in je omgeving hebt die handig is), waarvan het voordeel is dat je zelf formaten en materialen kunt kiezen. Zelf vind ik hout ook wat vriendelijker (mits goed schoon te maken), terwijl kittens vaak lijken te schrikken van het schuiven van metaal. Als je liever een kant-en-klare bench wilt, kun je op Marktplaats kijken of bij een bedrijf als Otten Pet Cages, welke goed staat aangeschreven.

Een ander belangrijk punt is om de voer- en waterbakjes zo ver als mogelijk uit de buurt van de kattenbak te houden. Tijdens het graven kunnen eventuele ziektekiemen die lichter zijn dan korrels/grit in voer- en waterbakjes terecht komen en daarmee kunnen ze zichzelf blijven herbesmetten.

Vaak merk je bij gebruik wel wat je handig vindt en wat niet, maar meestal is het fijn als je zonder de hele bench open te maken, kattenbakken, voer- en waterbakjes, handdoeken en andere benodigdheden eruit kunt halen. Met schuwe meppende kittens is het prettig als er twee compartimenten zijn, zodat je tijdens het schoonmaken en het verwisselen van kattenbakken, voer- en waterbakjes, handdoeken en andere benodigdheden niet met je handen in de buurt van meppende pootjes hoeft te komen. Bij het opvangen van de allerkleinsten, is het belangrijk dat ze niet door de tralies naar beneden dood kunnen vallen en/of te lang zonder hun moeder koud zonder drinken op de grond liggen.

In de volgende tabel vind je de benodigdheden voor in de bench of quarantaineruimte voor: een zwangere poes/moederpoes met kittens tot 3 weken oud, fleskittens, zelfstandige/met moederpoes kittens vanaf 3 weken oud en schuwe kittens. De tabel eronder bevat andere essentiële benodigdheden tijdens het opvangen. Onder de tabellen vind je uitgebreidere informatie over wat je in de tabellen leest.

Benodigdheden in bench/quarantaineruimte
Zwanger/kittens /3 weken Fleskittens kittens v.a. 3 weken Schuwe kittens
Ligplek Kraammand Kraammand Mandje Mandje
Stof ligplek Fleece/glad dekbedovertrek Fleece/glad dekbedovertrek Handdoeken Handdoeken
Kruik Geen, tenzij ziek Kruik Alleen ziekte Alleen bij ziekte
Knuffelbeest Geen Wel Geen Geen
Voerbakjes Keramiek Geen Keramiek Keramiek
Waterbakjes Keramiek Geen Keramiek Keramiek
Kattenbak Ruim Geen Klein & ruim Ruim
Krabpaal Hoog Geen Middelhoog Hoog
Speeltjes Veilige Veilige Veilige Veilige

Overige benodigdheden
Zwanger/kittens /3 weken Fleskittens kittens v.a. 3 weken Schuwe kittens
Tel.nr. dierenarts V V V V
Digitale thermometer V V V V
Kattenbakkorrels V Niet V V
Reismandje V V V V
Handdoeken/washandjes V V V V
Scherp schaartje V Niet Niet Niet
Onderleggers V Geen Geen Geen
Keukenweegschaal V V V V
Kittenmelk/voer Kittenvoer en kittenmelk kittenmelk met flesje Kittenvoer Kittenvoer
Rijstebloem V V Geen Geen
Zonnebloemolie V V V V
Spuitje zonder naald 1 of 5 ml 1 ml 1 of 5 ml 1 of 5 ml
Vlooienkam V V V V
Ontwormingsmiddel V V V V
Ontvlooiingsmiddel V V V V
Ontsmettingsmiddelen V V V V
Jodium V V V V

Ligplek
Een ligplek kan bestaan uit een doos (nooit een fruit-, groente- of bloemendoos aangezien deze gif van bestrijdingsmiddelen kan bevatten), een stoffen mandje of een grote kunststof hondenmand. Een diepere doos of mand zorgt ervoor bij kittens onder 3 weken met moederpoes niet naar het waterbakje kruipen en erin vallen.

Stof ligplek
De ligplek vul je voor een zwangere poes met een onderste laag handdoeken, daarboven fleece of een (oud) glad dekbedovertrek en weer daar bovenop onderleggers (verkrijgbaar bij drogist, apotheek of dierenarts). Fleecedekens of een glad dekbedovertrek in verband met dat de kittens tot 3 weken oud hun nagels niet in kunnen trekken en dan met hun nageltjes in een handdoek kunnen blijven hangen met vervelende consequenties. Onderleggers omdat een bevalling een bloederige affaire is. Voor kittens tot 3-4 weken ook een laag handdoeken met als toplaag fleecedekens of een glad dekbedovertrek. Vanaf 4 weken kun je volstaan met een (laag) handdoek(en).

Kruik
Fleskittens of zieke katten kunnen zichzelf niet goed op temperatuur houden en hebben daarom een warmtebron nodig. Zelf vind ik een SnuggleSafe (te verkrijgen bij onder meer bij Zooplus) het prettigste. Dit is een kunststof kruik die je in de magnetron op kunt warmen. Anderen gebruiken liever andere kruiken of een warmtematje (bij gebruik van een warmtematje het snoer wel goed wegstoppen). Waar je ook voor kiest, zorg er wel voor dat je een handdoek om de warmtebron gewikkeld hebt om verbranding te voorkomen en dat kittens de mogelijkheid hebben om weg te kruipen van de warmtebron. Verder is het heel belangrijk dat de warmtebron warm is, anders wordt er juist warmte aan het kattenlijfje onttrokken.

Knuffelbeestje
Voor fleskittens is het prettig als je een knuffelbeestje hebben waar ze tegenaan kunnen liggen om min of meer hun moeder te vervangen.

Voerbakjes
Bij voorkeur zijn de voerbakjes van keramiek, bakjes van plastic of RVS kunnen zorgen voor acne. Elke dag een schoon voerbakje zorgt ervoor dat bacterien minder kans hebben om katten ziek te maken, een simpel sopje wat je goed uitspoelt uit het bakje, is over het algemeen voldoende. Zoals aan het begin aangegeven, zet het voerbakje bij voorkeur zo ver mogelijk bij de kattenbak vandaan, bijvoorbeeld met de ligplek er tussen. Voor het voer dat je hier in kunt doen, kun je kijken bij Voeding.

Waterbakjes
Bij kittens tot 3 weken, is het belangrijk om ervoor te zorgen dat ze niet in de waterbak kunnen komen en verdrinken. Gebruik daarom ook liever een ondieper keramieken bakje bij deze leeftijdsgroep dat je een paar keer per dag vult. Bakjes van plastic of RVS kunnen acne veroorzaken, gebruik deze daarom liever niet. Maak het waterbakje elke dag schoon met een simpel sopje dat je ook weer goed uitspoelt om bacterien minder kans te geven.

Kattenbak
Alleen voor kittens tussen 4-7 weken heb je waarschijnlijk echt een kleinere kattenbak nodig waar ze gemakkelijk in kunnen hoppen. Over het algemeen gebruiken ook de kleinere kittens al snel een grotere bak (zeker in een bench is het een leuke speelplek om in te klimmen) en voor grotere katten is een grotere bak zeker een ÒmustÓ. Een grotere kattenbak moet in elk geval voor grotere katten volop ruimte bieden om te kunnen draaien. Je kunt experimenteren met en zonder deksel op de bak. Bij schuwere katten kan een kap over de bak een dienen als schuilplek, wat in de eerste dagen wel prettig kan zijn, maar later het socialisatieproces in de weg kan staan.

Het aantal benodigde kattenbakken hangt van de ruimte af. In een bench kun je over het algemeen volstaan met 1 kattenbak (eventueel een grote voor moeder en een kleine voor kittens), in een grotere ruimte is het handig om meer bakken te hebben staan.

Krabpaal
Voor zwangere poezen of moederpoezen kan een krabpaal heel fijn zijn om zich terug te kunnen trekken en om zich lekker uit te kunnen rekken. Kittens tot 3-4 weken hebben in mijn ervaring heel weinig interesse in een krabpaal, er zijn genoeg andere dingen in de wereld om te ontdekken. Vanaf 3-4 weken ontdekken ze het klimmen en kunnen ze het schitterend vinden om een heel stuk omhoog te klimmen in de krabpaal om vervolgens beteuterd naar beneden te kijken en van gigantische hoogte zich naar beneden te laten tuimelen. Geef deze kittens daarom liever een lagere krabpaal waar ze zelf relatief gemakkelijk van naar beneden kunnen springen. Als de kittens ouder zijn, vinden ze het meestal nog steeds fantastisch om naar boven te racen, maar zijn ze ook beter in staat om weer veilig beneden te komen. Een krabpaal met ligplekjes is meestal ook populair.

Speeltjes
Belangrijk is dat de speeltjes veilig zijn en indien kapot ze gelijk weggehaald worden. Kraaloogjes, kraalneusjes en veren aan een staart kunnen heel interessant zijn voor de kleine kattige dreumes, maar ook gevaar opleveren als ze het opeten. Alles wat gemakkelijk los gaat en aan kraaloogjes, kraalneusjes en veren aan de staart kun je het beste gelijk verwijderen. Veren lijken heel natuurlijk, maar er kan op geknaagd worden, waarbij de scherpe gedeeltes kunnen snijden in het gehemelte. Zie kittens (en zelfs volwassen katten) als onderzoekende nieuwsgierige peuters die alles testen op eetbaarheid en daarbij scherpere tanden tot hun beschikking hebben dan hun menselijke tegenhangers. Speeltjes die je tijdens de quarantaineperiode gebruikt, kun je het beste apart houden van je eigen katten en eens in de zoveel tijd op zo'n 60 graden wassen. In een ladekast op je quarantainekamer kun je niet gebruikte speeltjes bewaren.

Telefoonnummer dierenarts
Bij ziekte en als het verkeerd gaat met de bevalling, is het belangrijk om het telefoonnummer van je dierenarts paraat te hebben. Als je voor een asiel of stichting opvangt, raad ik je ook aan om hun telefoonnummers klaar te hebben, omdat je meestal eerst met hen moet overleggen of je een andere dierenarts inschakelt.

Digitale thermometer
Als een kitten of volwassen kat lusteloos is en slecht eet, is het verstandig om de temperatuur op te nemen om koorts (afwijkende temperatuur van 37,5 en 38,5 graden bij volwassen katten, 38 en 39 graden bij kittens) uit te sluiten. Om de temperatuur op te nemen, kun je een mensenthermometer gebruiken, het liefst 1 die met 10 seconden afleesbaar is om katten niet onnodig lang ermee lastig te vallen.

Kattenbakkorrels
Zelf gaat mijn voorkeur uit naar het gebruik van houtkorrels: milieuvriendelijk, keutels kunnen in het toilet gedeponeerd worden en als een nieuwsgierig kitten een korrel opeet, valt deze uiteen in zaagsel zonder een obstructie in de maag of darmen op te leveren. Als je wel grit in de kattenbak wilt gebruiken, zorg er dan voor dat het geen klontvormend grit is wat wel een obstructie in de maag of darmen oplevert als het in een onderzoekende bui wordt opgegeten.

Reismandje
Het is handig om een reismandje al klaar te hebben staan met een handdoek er in, voor het geval je met kittens of volwassen katten naar de dierenarts moet. Als je de reismand laat staan, gebruiken ze deze meestal als ligplek en is het dus ook niet zo'n probleem om ze er in te krijgen. Bij schuwe katten zou je de reismand (indien ruimte hiervoor) in de bench kunnen zetten en op het moment dat je toezicht kunt houden op de reismand (nooit zonder toezicht, ze kunnen zichzelf wurgen met het touw) een touwtje aan het deurtje vastmaken. Als dan een kat er in loopt (en je naar de dierenarts moet), kun je met een touwtje vanaf een afstandje de reismand dicht doen.

Handdoeken en washandjes
Als ligmateriaal en als schoonmaakmateriaal zijn handdoeken onmisbaar. Met fleskittens vind ik het zelf het meest prettig om het stimuleren van urine of ontlasting te doen met een iets nat gemaakte handdoek of washandje. Zorg er tijdens de quarantaineperiode wel voor dat de handdoeken en washandjes niet in aanraking komen met je eigen katten (na een eerdere periode van opvangen, kunnen je eigen katten natuurlijk ook ziektekiemen bij zich mee dragen, waarmee de kittens besmet kunnen worden). Je kunt bijvoorbeeld een ladekastje in de quarantaineruimte reserveren hiervoor.

Scherp schaartje
Een scherp schaartje dat goed ontsmet is met alcohol, is te gebruiken als moederpoes de navelstreng niet goed doorbijt (zie hiervoor verder Ontwikkeling).

Onderleggers
Zie ligplek boven aan deze pagina.

Nauwkeurige keukenweegschaal
Een tot op de gram nauwkeurige keukenweegschaal om elke dag bij fleskittens en minimaal wekelijks bij oudere kittens het gewicht te checken, en vanzelfsprekend dit gewicht te noteren.

Kittenmelk/voer
Voor zwangere poezen is het belangrijk dat ze goede kwaliteit kittenbrokjes krijgen (bijvoorbeeld van Hill's of Royal Canin) om de groei van de kittens in de baarmoeder te ondersteunen. Kittens tot 4 weken met moederpoes drinken als het goed is van haar melk en moederpoes mag kittenbrokjes blijven eten. Voor fleskittens is het belangrijk dat ze goede kwaliteit vervangende kittenmelk krijgen. Dit is dus geen gewone koemelk waar lactose in zit wat katten meestal niet kunnen verteren en diarree van krijgen (wat je zeker niet wil in een klein kitten). Over het algemeen gebruiken wij KMR (kitten milk replacement) in poedervorm wat te verkrijgen is bij de dierenarts. Royal Canin heeft Babycat Milk en Beaphar heeft Kitty Milk, beide te verkrijgen bij een (online) dierenwinkel. Bij kittenmelk is uiteraard een flesje ook belangrijk. Wij vinden zelf flesjes van Beaphar het prettigste werken. Kittens die net gespeend worden, kun je een papje van Hill's AD of Royal Canin Convalescence Support maken met wat water of brokjes van Royal Canin Babycat neerzetten. Deze brokjes zijn kleiner en lijken ook beter te verteren door de kleine kittenmaagjes en -darmpjes. Oudere kittens kunnen kittenbrokjes van Hill's of Royal Canin eten. Ik ga bij Voeding dieper in op voedingsbehoeften van kittens.

Rijstebloem
Als kittens diarree hebben, kun je in overleg met je dierenarts wat rijstebloem (Bambix, mijn eerste papje, naturel) geven.

Olijf-/zonnebloemolie
Als kittens verstopping hebben, kun je in overleg met je dierenarts wat olijf- of zonnebloemolie geven.

Spuitje zonder naald
Er zijn fleskittens die een speen van een flesje niet gelijk begrijpen, die kun je helpen door hele kleine hoeveelheden kittenmelk in hun bekje te spuiten (een 1 ml spuit zul je vaker moeten vullen voor een volledige voeding, maar het is belangrijk om het langzaam te doen om te voorkomen dat ze zich verslikken en een longontsteking oplopen). Als een kitten of volwassen poes ziek is en niet wil eten, zul je deze moeten gaan dwangvoeren. Het is handig om dan al een spuitje en krachtvoer in huis te hebben, zodat je niet bijvoorbeeld 's avonds er nog op uit moet om dit te halen.

Vlooienkam
Een vlooienkam kun je gebruiken om vlooien op te sporen en te verwijderen uit de vacht van kittens of volwassen katten.

Ontwormingsmiddel
Als je een ontwormingsmiddel gebruikt, gebruik dan asjeblieft een middel wat specifiek voor kittens en/of volwassen katten is. Milbemax is te verkrijgen bij de dierenarts en een middel waar wij heel tevreden over zijn. Het doodt alle wormen. Vlooienmiddel Stronghold doodt ook spoelwormen, maar geen lintwormen. Bij Parasieten schrijf ik meer over parasieten en de middelen er tegen.

Ontvlooiingsmiddel
Wederom, als je een ontvlooiingsmiddel gebruikt, gebruik dan asjeblieft een middel wat specifiek voor kittens en/of volwassen katten bedoeld is. Uitzonderingen zijn Stronghold en Advantage, maar in andere middelen is de concentratie veel hoger in de versie voor honden, waarmee je kittens en/of volwassen katten vergiftigt. Frontline schijnt op veel plekken in Nederland (en andere plekken in de wereld) inmiddels niet meer te werken tegen vlooien die er resistent voor zijn geworden. Ook hiervoor geldt dat er bij Parasieten meer over parasieten en hun behandeling te lezen valt.

Ontsmettingsmiddelen
Bij Hygiëne staat meer geschreven over maatregelen om hygiënisch te werk te gaan. Je hebt verschillende ontsmettingsmiddelen nodig: schoonmaakalcohol (te verkrijgen bij drogist of apotheek) om kleine voorwerpen als een digitale thermometer goed schoon te maken, bleek om een kattenbak te ontsmetten (is eigenlijk het beste middel om mee te ontsmetten, alleen vaak niet zo goed voor je vloer en overige materialen) en een middel als F10 (ook verkrijgbaar bij andere online winkels) of Halamid (ook verkrijgbaar bij andere online winkels) om oppervlakten mee te ontsmetten.

Jodium
Het is niet geheel onwaarschijnlijk dat je wondjes krijgt door de nagels of tandjes van een kat. Als deze wondjes oppervlakkig zijn, kun je ze ontsmetten met jodium om te voorkomen dat het gaat ontsteken.